نقش داوری در دعوای طلاق

چکیده:
(۱)- اختیار کردن همسر دیگری توسط زوج می تواند سبب ایجاد کراهت زوجه گردد. (۲)- مفارقت جسمانی می تواند دلیلی بر عدم تفاهم اخلاقی زوجین و یا کراهت زوجه از زوج باشد.

تاریخ دادنامه قطعی :
۱۴۰۱/۰۵/۱۰

رأی خلاصه جریان پرونده

خلاصه جریان پرونده:
خانم ر. ب. دی با وکالت خانم ا. ا. ن. وکیل پایه یک دادگستری دادخواستی بتاریخ ۱۳۹۹/۱۱/۱۶ بطرفیت اقای ا. ی. ف. بخواسته طلاق بلحاظ عسر و حرج را به دادگاه تقدیم داشته و توضیح داده است.که بموجب عقدنامه رسمی با خوانده ازدواج کرده بعد از مدتی زندگی به علت عدم تفاهم اخلاقی از یکدیگر جدا زندگی می کردند. و از سال ۱۳۹۲ که ازدواج نموده یکسال بیشتر زندگی مشترک نداشته و از سال ۱۳۹۴ کلا جدا از یکدیگر زندگی می کنند ( صفحه ۱۱ ) فتوکپی وکالتنامه وکیل عقدنامه رسمی زوجین که کمرنگ و تا حدودی ناخوانا می باشد. ضمیمه گردیده است.سپس اصل وکالتنامه پیوست شده است. ( صفحه ۱۲ ) ابتدا پرونده در شعبه مطرح شده است.و چون شورا جهت صلح و سازش زوجین به نتیجه ای نرسیده پرونده را به دادگاه ارسال داشته است. ( صفحه ۲۳ ) اقای م. ق. وکیل پایه یک دادگستری خود را بوکالت از طرف اقای ا. ی. ف. معرفی کرده است. ( صفحه ۳۰ ) وکیل زوجه لایحه ای در دفاع از حقوق وی تقدیم کرده است. ( صفحه ۲۷ ) در تاریخ ۱۴۰۰/۴/۲۶ جلسه دادگاه با حضور وکلای زوجین تشکیل شده است.وکیل خواهان تقاضای موکل خود را تکرار نموده است.وکیل خوانده اظهار داشته زوجین باید در تشیید مبانی خانوادگی اقدام نمایند سوالی که دارم. این است.که خانم ب.دی کدام یک از این موارد را انجام داده است.زوجه از موکل کل مهریه را که قریب چندین میلیارد تومان است.دریافت داشته و کل ارثی پدرشان را به فروش گذاشتند و جای دیگر سرمایه گذاری کردند. ضرب و شتمی که اعلام می کنند اگر اتفاقی افتاده به نحوی نیست که از این بابت دچار عسر و حرج شوند وکیل خواهان نیز به مطالب مذکور پاسخ داده است. ( صفحه ۳۸ به بعد ) دادگاه قرار ارجاع امر به داوری صادر کرده است. ( صفحه ۵۴ ) داور زوجه نظر خود را مبنی بر عدم امکان سازش زوجین اعلام نموده است. ( صفحه ۵۹ ) داور زوج نیز نظر خود را دایر بر اینکه طلاق به صلاح طرفین است.بیان کرده است. ( صفحه ۶۴ ) خانم ر. ب. دی لایحه ای تقدیم و ضمن ان دلایل درخواست طلاق خود را بیان کرده است. ( صفحه ۷۹ و ۹۲ ) احکام کیفری که در ارتباط با موضوع صادر شده نیز پیوست گردیده است. ( صفحه ۷۶ و ۸۳ ) دادگاه پس از تشکیل جلسه مورخ ۱۴۰۰/۸/۹ استماع اظهارات حاضرین سرانجام بموجب دادنامه شماره ۰۰/۱۱/۱۷ بنا به دلایل احصایی و شرایط مذکور در دادنامه گواهی عدم امکان سازش جهت اجرای صیغه طلاق صادر کرده است.و در خصوص خواسته دیگر وکیل خواهان مبنی بر صدور گواهی عدم امکان سازش از جهت تخلف زوج از بند ۲ سند نکاحیه حکم به بطلان دعوی خواهان صادر کرده است. ( صفحه ۱۰۹ ) اقای ا. ی. ف. از این رای تجدیدنظرخواهی کرده است. ( صفحه ۱۲۹ ) که شعبه پس از رسیدگی بموجب دادنامه شماره ۰۱/۲/۷ با استدلال منعکس در دادنامه رای بدوی را نقض کرده و حکم به بطلان دعوی خواهان بدوی صادر نموده است. ( صفحه ۱۵۶ به بعد ) خانم ر. ب. دی با وکالت خانم ا. ا. ن. وکیل پایه یک دادگستری از این رای فرجامخواهی نموده است. ( صفحه ۱۷۶ ) که پس از تبادل لوایح پرونده به دیوان عالی کشور ارسال و رسیدگی به این شعبه ارجاع شده است.توضیحا مفاد فرجامخواهی زوجه این است.که وی زندگی را ترک نکرده بلکه طبق صورت جلسه پاسگاه فرجامخوانده اقرارکرده که درب منزل را قفل کرده است. ( صفحه ۱۷۶ ) مشروح لوایح طرفین بهنگام شور قرائت می شود.
هیات شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید. پس از قرائت گزارش اقای س. ب. عضو ممیز و ملاحظه اوراق پرونده در خصوص دادنامه شماره *۰۱/۲/۷ فرجامخواسته مشاوره نموده چنین رای می دهد:

رأی شعبه دیوان عالی کشور

رای شعبه
در خصوص فرجامخواهی خانم ر. ب. دی با وکالت خانم ا. ا. ن. وکیل پایه یک دادگستری نسبت به دادنامه فرجامخواسته که بموجب ان دعوی اولیه فرجامخواه بطرفیت اقای ا. ی. ف. ( فرجامخوانده ) بخواسته طلاق منتهی به صدور حکم به بطلان دعوی فرجامخواه شده است.با عنایت به موارد ذیل ۱-زوجه در جلسه مورخ ۱۳۹۹/۱۲/۲۵ شورای حل اختلاف صراحتا اظهار داشته به هیچ عنوان حاضر به زندگی با همسر خود ( فرجامخوانده ) نمی باشد. ( صفحه ۲۲ ) که این امر حاکی از کراهت شدید وی نسبت به زوج است.کما اینکه وکیل زوجه نیز در لایحه تقدیمی به کراهت شدید زوجه از زوج اشاره نموده است. ( صفحه ۳۶ ) ۲-حسب محتویات پرونده زوج همسر دیگری اختیار کرده و با وی زندگی می کند ( صفحه ۳۶ ) که این امر نیز خود می تواند موجبات کراهت زوجه از همسر خود را ایجاد نماید.
۳-هرچند زوج در جلسه مورخ ۱۳۹۹/۱۲/۹ اظهار داشته زوجه تمامی مهریه خود ( ۳۱۴ سکه ) را دریافت کرده است. ( صفحه ۱۹ ) لکن در لایحه مورخ ۱۴۰۰/۴/۲۶ وکیل فرجامخواه امده است.که موکل حاضر است.بابت بخشی از دارایی ها و اموال خود ( اجرت المثل ایام زوجیت ) را در قبال اجرای صیغه طلاق ببخشد ( صفحه ۳۶۰ ) بدیهی است.صدور حکم طلاق خلع برابر ماده ۱۱۴۶ قانون مدنی مستلزم بذل تمام یا قسمتی از مهریه توسط زوجه به زوج خواهد بود. ۴-حسب صورتجلسه مورخ ۱۳۹۹/۱۲/۲ شورای حل اختلاف وکیل خواهان اظهار داشته که زوجین در سال ۱۳۹۳ ازدواج کرده و از سال ۱۳۹۴ تا ان تاریخ جدای از یکدیگر زندگی می نمایند که این مفارقت جسمانی نیز خود دلیل دیگری است.بر عدم تفاهم اخلاقی زوجین و یا کراهت زوجه از زوج علیهذا موجبی جهت بطلان دعوی فرجامخواه وجود ندارد. مستندا به بند ج از ماده ۴۰۱ قانون ایین دادرسی مدنی با نقض دادنامه فرجامخواسته رسیدگی مجدد به شعبه دیگر از دادگاههای محترم تجدیدنظر استان *ارجاع می شود.
شعبه 
رییس: س. ب. مستشار: ح. م. مستشار: م. ا./پژوهشگاه قوه قضائیه