نحوه درخواست عزل قیم از قیمومت محجور

در مواردی ممکن است با مراجعه کننده ای ( مانند مادر یا سایر خویشاوندان نسبی محجور و اشخاص ذی علاقه یا محجور ممیزی) مواجه باشیم که به واسطه مدارک و مستنداتی که ارائه می کند، عقیده بر خیانت قیم معینه توسط دادگاه در حق مولی علیه و محجوری دارد که تحت قیمومت شخص ثالث است و از وکیل می خواهد تا ترتیب و تدبیری اتخاذ کند که قیم معینه از ناحیه مرجع قضایی عزل و شخص دیگر یا خود وی به عنوان قیم محجور تعیین شود.

در چنین مواردی بدواً باید وکیل با بررسی موارد مورد ادعای مراجعه کننده، احراز کند که آیا قیم شرایط قانونی لازم برای قیمومت را از دست داده و یا موضوع مطروحه مشمول یکی از بندهای ذیل ماده ۱۲۴۸ قانون مدنی یا ماده ۱۲۵۲ همان قانون هست یا خیر و در صورت احراز یکی از آن موارد، وارد بررسی نحوه اجرای درخواست مراجعه کننده شود کما اینکه ضروری است قبل از ورود به موضوع، بررسی کند که آیا قیم از قیمومت مولی علیه خویش بر مبنای ماده ۱۲۴۹ قانون مدنی منعزل شده است یا خیر؟

توجه داشته باشیم که حکم عزل قیم در زمره احکام تأسیسی است و نتیجتاً آثار آن ناظر بر آینده است و نسبت به گذشته تسری پیدا نمی کند.

حال در صورتی که وکیل به این نتیجه رسید که با توجه به مستندات و مدارک و سایر قرائن و امارات، قیم منصوب دادگاه قابل عزل است؛ طبعاً باید اقدامات لازم برای طرح دعوی عزل قیم توسط وکیل صورت گیرد.

توجه داشته باشیم که این دعوی نمی تواند ابتدائاً و مستقیماً توسط ذی علاقه در دادگاه مطرح شود و ترتیب آن با سایر دعاوی قابل طرح در دادگاه که مستقیماً توسط ذی نفع طرح می شود متفاوت است.

در چنین مواردی وکیل باید در اجرای ماده ۹۷ قانون امور حسبی، طی درخواستی که مستند به مدارک و شواهد مربوط به عدم صلاحیت قیم برای ادامه قیمومت محجور است، بدواً از دادستان(سرپرست دادسرای مربوطه و نماینده دادستان) درخواست عزل قیم را به سبب وجود یکی از اسباب وجهات عزل اعلام و تقاضا کند که دادستان در دادگاه ذی صلاح مبادرت به طرح درخواست عزل قیّم نماید.

ماده ۹۷ قانون امور حسبی در این خصوص مقرر داشته:” محجور و هر ذی علاقه‌ ای می‌توانند به دادستان وجود سبب عزل قیم را اطلاع دهند در این صورت اگر دادستان سبب عزل را موجود دید از‌دادگاه درخواست عزل قیم را می‌ نماید.” و دادگاه برای رسیدگی به درخواست عزل قیم باید قیم و در صورت لزوم دادستان را احضار نماید و معذلک  قیم از تصمیم دادگاه راجع به عزل خود و دادستان از رد درخواست عزل قیم می‌توانند تجدیدنظر خواهی نمایند.