قذف باید روشن و بدون ابهام باشد

رای شماره

۱۴۰۰۳۵۳۹۰۰۰۰۸۸۳۷۰۱

مورخ ۱۴۰۰/۲/۲۵

دادنامه

در خصوص اتهام خانم … فرزند …فاقد سابقه کیفری ، متاهل، آزاد به قید کفالت دائر بر الف_ افترا ب_ توهین و پ_ قذف با وکالت وکیل محترم دادگستری خانم… دادگاه با عنایت به أوراق و محتویات پرونده ……؛ لیکن در خصوص بزه قذف نظر به این که بنابر تصریح ماده ۲۴۶ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲، علاوه بر امکان وقوع قذف از طریق الکترونیکی و نوشتن و مانند آن، بلکه قذف بایستی روشن و بدون ابهام باشد به گونه ای که الفاظ و عبارات به کار برده شده و رفتار مرتکب بیانگر و دلالت صریح بر قذف بنماید. مقصود از “صریح بودن” این که الفاظ به کار رفته شده دارای معانی متعددی نبوده و یک معنی را برساند و چنان چه الفاظ دلالت واضح و روشن نباشد مرتکب از بزه قذف تبرئه و ممکن است به اتهام دیگری تحت تعقیب قرار بگیرد که در مانحن فیه رفتار مرتکب منطبق با بزه توهین و افترا می باشد. بنابراین، دلالت لفظ بر معنا بایستی «دلالت مطابقی» باشد نه دلالت التزامی یا تضمنی و تفسیر مضیق نصوص ماهوی جرایی و قاعده درء نیز دلالت بر این امر دارد. در این خصوص و با تاکید بر صراحت الفاظ به کار رفته شده از سوی قاذف، مرتکب به اتهام توهین طبق ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی مصوب۱۳۷۵ به جرم فحاشی مجازات می شود و عمل وی قدف محسوب نمی شود. لذا هر دشنامی که باعث اذیت شونده شود و دلالت بر قذف نکند، موجب محکومیت گوینده به مجازات تعزیری(شلاق تا ۷۴ ضربه) می شود. آن چه در ماده فوق مطمع نظر مقنن بوده اذیت شنونده بود و هر چند برخی فقهای عظام در این خصوص قید “توهین شونده مستحق تحقیر نباشد”را بیان نموده اند.مقنن در حال حاضر در قسمت اخیر ماده ۲۵۲ چنین مقرر داشته است:

«… درباره مخاطب اگر به علت این انتساب اذیت شده باشد. به مجازات توهین محکوم می گردد.»

با امعان نظر به صراحت ماده ۲۴۸ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ چنان چه منظور گوینده قذف نباشد حد ثابت نمی شود. نتیجتا، صریح، روشن و بدون ابهام آن چه که به دیگری نسبت می شود شرط لازم است ولی کافی نیست، بلکه شرط دیگری یعنی آن چه به دیگری نسبت داده می شود، می بایست مستوجب مجازات حد قذف باشد؛ از این رو، آن چه به دیگری نسبت داده می شود، حتما بایستی “زنا و لواط” باشد و نسبت دادن سایر جرایم منافی عفت، قذف به شمار نمی آید؛ مگر این که الفاظی به غیر از زنا یا لواط به کار ببرد که صریح در انتساب زنا یا لواط باشد بنابر این، لزومی ندارد حتما لفظ لواط و زنا به کار برده شود و استفاده از الفاظ دیگر که متضمن انتساب لواط یا زنا باشد با رفتار مرتکب منطبق خواهد بود.

در این صورت، چنان چه عمل نسبت داده شده جرم باشد( مانند مساحقه یا تفخیذ) مرتکب (گوینده) به مجازات بزه افترا محکوم خواهد شد و نسبت دادن سایر کارهای حرام به دیگری، موجب محکومیت مرتکب به مجازات توهین خواهد بود. در همین راستا مقنن در ماده ۲۴۶ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ أشعار داشته است: قذف باید روشن و بدون ابهام بوده، نسبت دهنده به معنای لفظ آگاه و قصد انتساب داشته باشد اگر چه مقذوف یا مخاطب در حین قذف از مفاد آن آگاه نباشد. لذا به لحاظ عدم تحقق بزه قذف- با ساری و جاری دانستن اصل و فرض برائت، مستند به مواد ۴( اصل برائت و مفهوم آن ناظر بر اصول ۳۷, ۳۹قانون اساسی) ۳۴۱ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ با اصلاحات و الحاقات بعدی و مواد ۱۲۰- ۱۶۰-۱۶۱از قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ نامبرده را از اتهام انتسابی تبرئه می نماید رای صادره حضوری، ظرف مهلت بیست روز از تاریخ ابلاغ دادنامه قابل تجدیدنظر در محاکم محترم تجدید نظر استان آذربایجان غربی می باشد.

رییس شعبه ۱۱۹ دادگاه کیفری دو مجتمع شهید بهشتی ارومیه/ محسن مرادی اوجقاز.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *