عقد معلق چیست؟

عقد معلق عقدی است ڪه پس از ایجاب و قبول اثرش نمی آید یعنی توافق صورت می گیرد و عقد هم منعقد می شود اما اثرش نمی آید و اثرش منوط به یڪ حادثه است.

در عقد معلق، خود عقد معلق نیست، اثرش معلق است. یعنی توافق می شود اما اثرش معلق است.

مثال:
پدر به فرزندش می گوید اگر در آزمون وڪالت قبول بشوی ماشینم مال تو و پسر هم قبول می کند. پس عقد منعقد شده است. حال اگر پسرش در آزمون قبول بشود، مالڪ ماشین است و اگر قبول نشد مالک ماشین نمی شود. این را عقد معلق می گویند .

در عقد معلق آن حادثه ای را که اثر عقد منوط به آن است، معلق علیه گویند. در مثال فوق معلق علیه قبولی در آزمون وکالت است.

معلق علیه باید سه خصوصیت داشته باشد تا عقد معلق باشد، اگر این سه خصوصیت را داشت عقد معلق است ولی اگر حتی یڪی را نداشته باشد، معلق محسوب نمی شود.

۱.معلق علیه باید یڪ حادثه خارجی باشد.
یعنی خارج از شرایط صحت عقد باشد و خارج از عقد نیز باشد.
مانند مثال فوق که قبولی در آزمون ڪانون یک حادثه ی خارجی است.

موقعی عقد معلق است که تکلیف روشن نباشد.
مثال: من می گویم خانه ام را فروختم اگر اهلیت داشته باشم که اهلیت داشتن جزء شرایط صحت عقد است و اینجا تکلیف روشن است چون من یا اهلیت دارم که معامله درست است یا اهلیت ندارم که معامله درست نیست.

۲.معلق علیه باید آینده باشد که آینده تکلیف روشن نیست. اگر معلق علیه گذشته باشد چون تکلیف روشن است، عقد معلق نیست.
-مثلاً قبولی در کنکور آینده است.

۳.معلق علیه باید احتمال باشد یا بشود یا نشود.
اگر احتمالی باشد تکلیف روشن نیست. حال اگر معلق علیه حتمی باشد یا محال باشد (حتمی یعنی صددرصد می شود، محال یعنی صددرصد نمی شود) چون تکلیف روشن است در این صورت عقد معلق نیست.

مثلاً قبولی در کنکور احتمالی است حتی اگر خیلی مسلط باشد. یک مثال برای حتمی (که معلق نیست).

مثال برای محال: خانه ام را فروختم اگر تا دو ماه دیگر نوروز بیاید که محال است تا دو ماه دیگر نوروز بیاید و عقد کلاً باطل است.

– عقد معلق آن است ڪه تأثیر آن بر حسب انشاء موقوف به امر دیگری باشد ڪه این امر دیگر همان معلق علیہ است.

• در قانون مدنی دو عقد است ڪه معلقش باطل است:
  -ضمان (ماده ۱۹۹ ق.م)
  -نڪاح(ماده ۱۰۱۳ ق.م) مثلاً مرد می گوید هر وقت وام گرفتم با تو ازدواج میکنم.
• در بین ایقاعات هم فقط یڪ ایقاع معلقش باطل است و آن هم طلاق است (ماده ۱۱۵۳ق.م).