در صورتی که مهریه عین معین نبوده بلکه به صورت دین و در ذمه زوج باشد، بخشیدن تمام یا قسمتی از آن از مصادیق عقد هبه نیست که قابل رجوع باشد؛ بلکه از مصادیق ابراء بوده و قابل گذشت نیست.

تاریخ رای نهایی:
۱۳۹۳/۱۰/۲۷
شماره رای نهایی :۹۳۰۹۹۷۰۹۲۵۶۰۰۲۴۰

خلاصه جریان پرونده:
در تاریخ ۲۷/۱/۹۳ خانم س.ل. با تقدیم دادخواستی خطاب به دادگستری ازنا بهطرفیت شوهرش م.ل. درخواست صدور رأی به محکومیت زوج به پرداخت یکصد و چهارده عدد سکه بهار آزادی مهریه وی با احتساب خسارات وارده نموده است. پرونده جهت رسیدگی به شورای حل اختلاف شماره یک (شعبه اول حقوقی ویژه خانواده) ارجاع میشود. در تاریخ ۸/۲/۹۳ شورا با حضور خواهان به پرونده رسیدگی میکند و خواهان علیرغم ابلاغ واقعی وقت رسیدگی در جلسه حضور نداشته است به هرحال شورا طی دادنامه غیابی شماره ۰۹۳۰۹۹۷۶۷۱۰۱۰۰۰۵۴ حکم بر ورود و محکومیت زوج به پرداخت یکصد و چهارده عدد سکه بهار آزادی مبالغی بابت حق الوکاله و هزینه دادرسی صادر مینماید، رأی به طرفین ابلاغ میشود. زوج در فرجه قانونی تقاضای واخواهی میکند و بقیه لایحه واخواهی تصویر مصدق یک فقره قرارداد عادی مبنی بر اینکه زوجه یکصد عدد از سکه های مهریه را بخشیده است که به امضای طرفین دو گواه رسیده است، ضمیمه مینماید. جلسه بعدی شورا جهت رسیدگی در تاریخ ۲۶/۴/۹۳ تشکیل میشود در این جلسه برعکس جلسه قبلی زوج و وکیل وی حضور داشته ولی زوجه و وکیل او علیرغم ابلاغ واقعی حاضر میشوند. شورا از شهود تعرفه شده و امضاءکننده ذیل قرارداد عادی در تاریخ ۳۰/۴/۹۳ تحقیق میکند که هر دو برقرار جلسه مزبور و بخشیدن صد سکه از طرف زوجه را گواهی مینمایند. به هرحال شورا پس از رسیدگی به واخواهی طی دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۷۶۷۱۰۱۰۰۲۲۲ مورخه ۳۰/۴/۹۳ دادنامه قبلی را از پرداخت یکصد و چهارده سکه به پرداخت یکصد سکه اصلاح میکند این رأی در تاریخ ۱۹/۵/۹۳ به طرفین ابلاغ میشود. در موعد تجدیدنظرخواهی طرفین اعتراض نمی نمایند. لکن زوجه در تاریخ ۶/۴/۹۳ تقاضای فرجام خواهی مینماید که تنها نکته مطروحه در لایحه وکیل فرجام خواه استناد به ماده ۸۰۳ قانون مدنی مبنی بر قابل رجوع بودن هبه مینماید به هر حال پرونده به دیوان عالی کشور ارسال گردیده و به این شعبه ارجاع میشود.

رای دیوان:
در خصوص فرجام خواهی خانم س.ل. نسبت به دادنامه صادره از شورای حل اختلاف ازنا (شعبه اول حقوقی) اولاً از جهت شکلی با توجه به میزان خواسته، تقاضای فرجام خواهی مشمول بند اول ماده ۳۶۷ قانون آیین دادرسی مدنی میباشد و قابل طرح در دیوان عالی کشور نمیباشد ثانیاً از حیث محتوائی نظر به اینکه مهریه تعیین شده در پرونده عین معین نبوده بلکه بهصورت دین و در ذمه زوج بوده است بخشیدن تمام یا قسمتی از آن از مصادیق عقد هبه نیست که مشمول ماده ۸۰۳ قانون مدنی بوده و قابل گذشت باشد بلکه از مصادیق ابراء و شمول ماده ۲۸۶ قانون مزبور بوده و قابل گذشت نیست علی هذا فرجام خواهی رد و رأی فرجام خواسته تأیید و ابرام میشود.
رئیس شعبه ۴۱ دیوان عالی کشور- مستشار- عضو معاون /پژوهشگاه قوه قضاییه.