دعوی اعلام انفساخ عقد

چکیده: 
چنانچه درضمن عقد تصریح شود “اگر یکی از چک ها برگشت بخورد بیع خود به خود فسخ است” برای فروشنده فقط حق فسخ ایجاد می شود که مختار است از این حق استفاده نماید و در صورت عدم تمکین طرف مقابل، دعوای تنفیذ اعلام فسخ از دادگاه اقامه نماید و دعوای اعلام انفساخ عقد، فاقد وجاهت است؛ زیرا دادگاه محل اعلام قصد نیست بلکه محل صدور رای است.

شماره دادنامه قطعی :
۹۳۰۹۹۸۲۲۱۴۱۰۰۰۶۰
تاریخ دادنامه قطعی :
۱۳۹۵/۰۲/۱۴
 

رأی دادگاه بدوی

در خصوص دعوی خانم الف. ح. ق. فرزند ر. با وکالت آقای ع.الف. الف. به طرفیت ۱-آقای الف. ر. فرزند م. ۲-آقای ح. م. فرزند ع. با وکالت خانم ز. الف.به خواسته اعلام انفساخ قرارداد عادی مورخ ۱۳۹۰/۱۰/۳ به لحاظ تأخیر در پرداخت ثمن معامله به انضمام هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل برابر تعرفه قانونی،با توجه به اینکه خواهان در راستای اثبات ادعای خود به مبایعه نامه عادی شماره ۵۰۲۱۴ مورخ ۱۳۹۰/۱۰/۳ استناد نموده که مورد تأیید خواندگان می باشد که ذیل آن مقرر شده«…در صورتی که هر دلیلی کسر موجودی یا پاس نشدن چکها از سوی خریداران به هر عنوان مبایعه نامه خود به خود فسخ خواهد شد….»;و به موجب گواهینامه عدم پرداخت مورخ ۱۳۹۲/۱۲/۲۸ یک فقره از چکهای راجع به قرارداد به شماره ز/۴۸-۱۴۰۵۸۳بانک سپه به مبلغ دویست میلیون ریال از حساب خوانده ردیف دوم برگشت شده که شرط موصوف را محقق نموده و از طرف دیگرصرف نظراز اختلاف در باقیمانده ثمن به لحاظ اقرار خوانده و وکیل وی به بقاء قسمتی از ثمن وبا نگرش به شرط پیش گفته زمینه فسخ فراهم گردید،بنابراین خواسته خواهان به نظر دادگاه مقرون به واقع بوده مستنداً به مواد ۱۰و۲۱۹و۲۴۰و۳۹۵ قانون مدنی و ماده ۵۱۹ قانون آئین دادرسی مدنی حکم بر اعلام انفساخ قرارداد عادی شماره ۵۰۲۱۴ مورخ ۱۳۹۰/۱۰/۳و اعاده مالکیت ثمن و مبیع معامله به پیش از قراداد به انضمام هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل برابر تعرفه قانونی در حق خواهان صادر و اعلام می گردد.رأی صادره ظرف مهلت بیست روز پس از ابلاغ قابل اعتراض و رسیدگی در محاکم محترم تجدید نظر استان تهران است.
رئیس شعبه اول دادگاه عمومی (حقوقی)رودهن- نظر ملک رئیسی

رأی دادگاه تجدیدنظر استان

تجدیدنظرخواهی ح. م. به طرفیت الف. ح. از دادنامه ۷۸۷/۹۳ صادره از شعبه اول عمومی رودهن که طی آن حکم بر اعلام انفساخ قرارداد بیع مورخه ۹۰/۱۰/۳ به دلیل تحقق حق فسخ برای فروشنده الف. ح. صادر شده است وارد وموجه به نظر نمی رسد ودادنامه مورد اعتراض در خور نقض است وبا شقوق ماده ۳۴۸ قانون آئین دادرسی مدنی انطباق دارد چرا که آنچه در قرارداد بیع به صورت مشروط بیان شده مقرر گردیده (اگر یکی از چکها برگشت خورد بیع خود به خود فسخ است) وآنچه از شرط مذکور مستفاد است این است که برای فروشنده فقط حق فسخ ایجاد شده وبا توجه به اینکه فسخ عملی یک طرفه وجزو ایقاعات محسوب می شود ،من له الفسخ با اعلام قصد خود به طریق مقتضی با ارسال اظهارنامه وغیره مختار می شود از این حق استفاده نموده ودر صورت عدم تمکین طرف مقابل اقدام به تنفیذاعلام فسخ با طرح دعوی در محکمه می نماید وطرح دعوی تحت عنوان (صدور حکم اعلام انفساخ) که موضوع خواسته بوده موجه به نظر نمی رسد چراکه دادگاه محل اعلام قصد مدعی نیست بلکه مرجع صدور رای است بنابراین به استناد مواد ۳۴۸ و۳۵۸ و۲ قانون آئین دادرسی مدنی ضمن نقض دادنامه اصداری قرار رد دعوی خواهان بدوی صادر واعلام می گردد .رای صادره قطعی است.
شعبه ۲۹ دادگاه تجدیدنظراستان تهران – رئیس و مستشار
سیدابراهیم حسینی – بهزاد ابراهیمی/پژوهشگاه قوه قضاییه