در جرایم منافی عفت آیا زوجین نسبت به یکدیگر و نیز خواهر و برادر نسبت به یکدیگر می توانند به عنوان شاکی خصوصی طرح شکایت کنند؟

تاریخ نظریه : ۱۴۰۰/۴/۵
شماره نظریه : ۷/۱۴۰۰/۳۵۰
شماره پرونده : ۱۴۰۰_۱۶۸_۳۵۰ک

سوال :
مطابق ماده ۱۰ قانون آیین دادرسی کیفری بزه دیده شخصی است که از وقوع جرم متحمل ضرر و زیان می گردد و چنانچه تعقیب مرتکب را درخواست کند《 شاکی 》و هر گاه جبران صرر و زیان وارده را مطالبه کند《مدعی خصوصی 》نامیده می شود در جرایم منافی عفت آیا زوجین نسبت به یکدیگر و نیز خواهر و برادر نسبت به یکدیگر می توانند به عنوان شاکی خصوصی طرح شکایت کنند؟

پاسخ :
مطابق ماده ۱۰ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲، بزه دیده شخصی است که از وقوع جرم متحمل ضرر و زیان می شود و چنانچه تعقیب مرتکب را درخواست کند 《 شاکی 》نامیده می شود. ضرر و زیان ناشی از جرم نیز مطابق ماده ۱۵ قانون مذکور، اعم از ضرر و زیان مادی و معنوی و منافع  ممکن الحصول ناشی از جرم طبق تبصره ۱ این ماده زیان معنوی عبارت از صدمات روحی یا هتک حیثیت و اعتبار شخصی، خانوادگی یا اجتماعی است؛ بنابراین در جرایم منافی عفت، همسر ( زوج یا زوجه ) و پدر و مادر می توانند عنوان شاکی را داشته باشند، ولی برادر یا خواهر به لحاظ آن که در طبقه دوم خویشاوندان است، نمی توانند این عنوان را داشته باشد، مگر آن که بستگان نزدیک تری ( پدر، مادر ، همسر ) وجود نداشته باشد. با این حال تشخیص مصداق بر عهده مرجع قضایی رسیدگی کننده است