حدود برخورداری از صفت کمالی شرط شده در عقد نکاح

چکیده: 
اگر عقد نکاح بر پایه و مبنای یک وصف کمالی واقع گردد همین که مشروط علیه بطور نسبی از آن صفت کمال برخوردار باشد کافی است. بنابراین اگر در عقد نکاح شرط شود که زوج مهندس کامپیوتر باشد و سپس مشخص گردد که دارای مدرک فوق دیپلم کامپیوتر باشد نمی توان زوج را بیگانه از حرفه مذکور قلمداد نمود و حکم به فسخ نکاح صادر کرد.

تاریخ دادنامه قطعی :
۱۴۰۱/۰۹/۰۵

خلاصه جریان پرونده:
در این پرونده خانم ن. ب. دادخواست فسخ نکاح به طرفیت اقای م. ک. تقدیم شعبه کرده و اظهار داشته در تاریخ ۱۴۰۰/۵/۷ با خوانده ازدواج نمودم نظر به اینکه قبل از ازدواج خوانده خود را مهندس کامپیوتر معرفی نمود و درنهایت عقد نکاح بر پایه و مبنای این وصف واقع گردید.که در سند ازدواج این را قید کردیم اخیرا کاشف به عمل امده که زوج واجد وصف مذکور نبوده معذلک با اختیار حاصله از مدلول ماده ۱۱۲۸ و ۱۱۳۱ قانون مدنی تقاضای رسیدگی و فسخ نکاح را دارم. دادگاه در تاریخ ۱۴۰۰/۱۲/۲۲ وقت رسیدگی تعیین کرده و طرفین را دعوت نموده است.وکیل خواهان درخواست موکله خود را بشرح دادخواست تقدیمی بازگو کرده و تقاضای رسیدگی نموده است.خوانده در جلسه دادگاه حاضر نشده و دفاعی بعمل نیاورده است. ولی متعاقبا زوج برابر لایحه مورخ ۱۴۰۱/۱/۲۱ در مقام دفاع اظهار داشته به علت بیماری نتوانستم در جلسه دادگاه حاضر شوم اینجانب اظهارات زوجه را تکذیب می کنم و دروغی بیش نیست چون اینجانب در خواستگاری خود را کارگر ذوب اهن معرفی نموده و پدر و مادرش برای تحقیق به ذوب اهن امده بودند و دیگر هیچ خبری ندارم. مجددا دادگاه در تاریخ ۱۴۰۱/۲/۵ وقت رسیدگی تعیین کرده و طرفین را دعوت نموده است.خواهان درخواست خود را بشرح دادخواست تقدیمی توضیح و بازگو کرده و خوانده در مقام دفاع اظهار داشتند بنای زندگی ما در مورد لیسانس نمی باشد. و بنده در مورد لیسانس خود در دفترخانه خبر نداشتم و امضای نمودم بنده فوق دیپلم دارم. و نتوانستم ادامه تحصیل دهم. خانواده زوجه به کارخانه ذوب اهن امدند و در این زمینه تحقیق کردند. و خودم هم نرم افزار کامپیوتر خوانده بودم ولی مهندس نگفتم خواهان اظهارات زوج را تکذیب کرده و تاکید نمود که زوج هنگام ازدواج خود را مهندس کامپیوتر اعلام نمود در حالیکه وی هیچ مدرکی در این مورد ندارد. زوج تصاویر مدارکی که وی در اشتغال به تحصیل داشته را پیوست پرونده نموده است.و گواهی نامه مهارت اموزش فنی و حرفه ای در زمینه رایانه را پیوست پرونده کرده است.درنهایت دادگاه در تاریخ ۱۴۰۱/۳/۲۴ مبادرت به صدور رای به بطلان دعوی بلحاظ عدم ابراز دلیل موجه بر ادعای مطروحه نموده است.سپس زوجه بشرح لایحه وکیل خود نسبت به رای صادره مذکور دادخواست تجدیدنظر تقدیم داشته که پرونده جهت رسیدگی به شعبه ارجاع شده و دادگاه مذکور نیز در تاریخ ۱۴۰۱/۵/۲۲ مبادرت به صدور رای به رد درخواست تجدیدنظرخواهی و تایید دادنامه تجدیدنظرخواسته نموده است.متعاقبا زوجه بشرح لایحه وکیل خود که عمدتا تکرار مطالب و اظهارات در فرایند دادرسی است.نسبت به رای صادره مذکور معترض است.و از دیوان عالی کشور تقاضای فرجامخواهی کرده که پرونده جهت رسیدگی به شعبه ارجاع شده و مطرح رسیدگی می باشد.
هیات شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید. پس از قرائت گزارش اقای ح. م. ه. عضو ممیز و ملاحظه اوراق پرونده درخصوص دادنامه شماره *فرجام خواسته مشاوره نموده چنین رای می دهد:

رای شعبه
درخصوص دادخواست فرجامخواهی خانم ن. ب. با وکالت اقای س. م. ک. کندی نسبت به رای شماره مورخ ۱۴۰۱/۵/۲۵ شعبه متضمن تایید دادنامه شماره مورخ ۱۴۰۱/۳/۲۴ شعبه مبنی بر صدور حکم به بطلان دعوی فسخ نکاح ، با توجه به محتویات پرونده فرجامخواهی وارد نمی باشد. زیرا ، زوجه علت طرح دعوای فسخ نکاح را عدم وجود مدرک تحصیلی مهندسی کامپیوتر و رایانه توسط زوج اعلام نموده ، در حالیکه وی هنگام ازدواج خود را مهندس اعلام و معرفی نموده ، اعلام کرده است. ثانیا – زوج در مقام دفاع ضمن تکذیب اینکه من خودم را مهندس نرم افزار کامپیوتر معرفی کردم ، اظهار داشته اینجانب فوق دیپلم در این زمینه هستم و مدارک خود را به دادگاه ارائه داده ام. لذا تقاضای رد دعوی خواهان را نموده است. ثالثا – با توجه به مراتب مذکور اولا- نظر به اینکه عقد نکاح از نظر شرعی و قانونی و عرفی از اهمیت و استحکام بسیار بالایی برخوردار می باشد. ، لذا با طرح ادعاهایی که از ثبات و استحکام و قطعیت برخوردار نیست نمی توان پایه های ان را فرو ریخت. ثانیا- هر چند زوج دارای مدرک مهندسی در زمینه نرم افزار کامپیوتر نمی باشد. اما رشته تحصیلی وی در حد فوق دیپلم در رشته مذکور مسجل و احراز گردیده است.
بنابراین نمی توان زوج را بیگانه از حرفه مذکور قلمداد نمود و به عبارت دیگر زوج بطور نسبی از صفت کمال برخوردار می باشد. علی هذا صرف نظر از سایر استدلالهای دادگاههای بدوی و تجدیدنظر و با توجه به مراتب مذکور فرجامخواهی فرجامخواه به کیفیتی نیست که به اساس رای صادره و استنباط و تشخیص دادگاههای بدوی و تجدیدنظر خدشه و خلل وارد اورد. درنتیجه ضمن رد درخواست فرجامخواهی رای فرجامخواسته را مستندا به مواد ۳۷۰ و ۳۹۶ قانون ایین دادرسی مدنی ابرام می نماید.
رییس شعبه *: ح. ع.
مستشار: ح. م. ه. مستشار: م. ح. م.