توقیف و ابطال عملیات اجرایی ثبت

عملیات اجرایی ثبت با  ارائه اسناد تعهد آور و یا لازم الاجرا به دایره اجرای ثبت انجام می گیرد و اجراییه ثبت چنانچه علم به سند تعهد آور و لازم الاجرا بیابد، دستور توقیف را نسبت به اموال مدیون صادر می نماید. اما در این میان ممکن است شخص ثالث که عملیات اجرایی ثبت به ضرر او صادر شده است نسبت به توقیف مزبور معترض گردد و درخواست توقیف  و ابطال عملیات اجرایی ثبت را بنماید.
ذکر یک مثال ساده:
آقای (الف) ملکی را با مبایعه نامه به آقای( ب) می فروشد.( مبایعه نامه، سند عادی است و ادله ای مبنی بر مالکیت دارنده آن می باشد.) زمانی که ملکی با مبایعه نامه فروخته می شود، اداره ثبت از این خرید و فروش به وسیله مبایعه نامه مطلع نیست و تا زمانی که انتقال سند به نام مالک جدید صورت نگرفته است، اداره ثبت، مالک سابق که سند مالکیت به نام او می باشد را مالک می داند.
در این بین در پی اختلافی که آقای (الف) با همسر خویش بر می خورد ، همسر الف اقدام به وصول مهریه خویش ازطریق اجراییه ثبتی می نماید و با معرفی اموال دارای سند رسمی آقای (الف)، اقدام به توقیف اموال مزبور می نماید تا بدهی خویش را وصول نماید.
در این بین آقای (ب) متوجه توقیف ملک خویش که با مبایعه نامه خریداری نموده است می گردد. از این رو به دایره اجراییه ثبتی مراجعه می نماید و درخواست توقیف عملیات اجراییه ثبتی را می نماید.
در دعوای توقیف و ابطال عملیات اجرایی ثبت خواهان دعوا آقای (ب) می باشد که توقیف ملک با حق وی در تعارض است و خوانده دعوا همسر آقای(الف) می باشد که ملک مزبور را به نفع خویش توقیف نموده است.
رسیدگی به اعتراض مذکور با توجه به اینکه دلیل استنادی خواهان سند عادی(مبایعه نامه) می باشد، دادگاه عمومی حقوقی محلی که اداره ثبت در آن محل واقع است، می باشد
در پی اعتراض خواهان بایستی ضمن دادخواست ابطال اجراییه، توقیف عملیات اجرایی را نیز درخواست نماید، چرا که به صرف ارائه دادخواست ابطال عملیات اجرایی، عملیات توفیف ملک متوقف نمی گردد اما زمانی که درخواست توقیف عملیات اجرایی نیز شود، عملیات اجرایی نیز متوقف می گردد تا دادگاه در باب موضوع مطروحه اظهار نظر وحکم صادر نماید.
دادگاه با توجه به مدارک و اسناد ارائه شده، در صورتی که ادعای آقای (ب) را مبنی بر خرید ملک مزبور تایید نماید دستورابطال عملیات اجرایی ملک را صادر می نماید و نسخه ای از رای صادر شده را به اداره ثبت منطقه و یا دفاتر ثبت اسناد و املاک ارسال می نماید تا از عملیات اجرایی رفع اثر شود و ملک از توقیف خارج گردد.