شماره نظریه : ۷/۱۴۰۱/۲۰۰
شماره پرونده : ۱۴۰۱-۹۷-۲۰۰ ع
تاریخ نظریه : ۱۴۰۱/۰۵/۱۱
استعلام :
نظر به تصویب قانون تسهیل صدور مجوزهای کسب و کار مصوب سال ۱۴۰۰ و لازم الاجرا شدن این قانون در زمان اعلام نتایج آزمون فوق العاده مرکز وکلا ، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضاییه و با توجه به اینکه هر ساله آییننامه این مرکز ملاک عمل پذیرش داوطلبان بوده است و براساس آن پس از قبولی در آزمون کتبی ، پذیرش در آزمون شفاهی و طی مراحل گزینش و اخذ استعلامات مربوطه و در نهایت نظر مثبت هیأت تعیین صلاحیت جهت صدور پروانه ضروری است و این موارد در قانون یادشده بیان نشده است ، خواهشمند است نظریه مشورتی خود را در خصوص پرسشهای زیر اعلام فرمایید :
۱ _ آیا باید نتایج آزمون فوق العاده وکالت بر اساس قانون تسهیل صدور مجوزهای کسب و کار مصوب سال ۱۴۰۰ اعلام شود ؟
۲ _ در مورد داوطلبان آزمون فوقالعاده وکالت ، آیا باید آزمون شفاهی برگزار شود ؟
۳ _ در مورد داوطلبان آزمون فوقالعاده وکالت ، آیا باید انجام تحقیقات محلی ، اعمال نتیجه استعلامات قانونی و نظر هیأت تعیین صلاحیت مدنظر قرار گیرد ؟
۴ _ با توجه به برگزاری مداوم آزمونهای وکالت و کارشناسان رسمی توسط این مرکز ، روند اجرای فرایند جذب چگونه خواهد بود ؟
۵ _ با توجه به تبعات انحصار در مرجع برگزارکننده آزمون ، آیا امکان برگزاری آزمون از طریق سازمانهای دیگری غیر از سازمان سنجش آموزش کشور وجود خواهد داشت ؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :
_ نظر به این که آزمون وکالت مرکز وکلاء ، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضاییه پیش از لازم الاجرا شدن قانون تسهیل صدور مجوزهای کسب و کار برگزار شده است ، این آزمون تابع مقررات و ضوابط زمان برگزاری آن است . به عبارت دیگر ملاک ، زمان برگزاری است و نه زمان اعلام نتیجه ؛ زیرا اعلام نتیجه آزمون صرفاً جنبه کاشفیت دارد .
_ عنوان قانون ” تسهیل صدور مجوزهای کسب و کار ” مصوب سال ۱۴۰۰ مفید معنای تسهیل در صدور مجوز و اجتناب از اقدامات موازی و زاید در جهت فراهم شدن هرچه بیشتر زمینههای اشتغال و کوتاه شدن این فرآیند است .
بر این اساس اولاً وفق ماده ۵ قانون یاد شده پس از انجام آزمون کتبی و موفقیت در کسب نصاب مقرر ، داوطلب از حیث علمی به عنوان پذیرفته شده محسوب میشود ، ثانیاً توفیق در آزمون و تحصیل حد نصاب آزمون کتبی به معنای احراز صلاحیتهای دیگر از جمله صلاحیتهای عمومی و حرفه ای لازم که وفق مقررات و آیین نامه های مربوط تدوین شده است نمیباشد .
همچنان که در ماده ۵ قانون یادشده تصریح شده است « داوطلبانی که حداقل ۷۰ درصد امتیاز میانگین نمرات ۱ درصد حائزان بالاترین امتیاز را کسب کردهاند ، به عنوان پذیرفته شده ، جهت طی مراحل مقتضی به مرجع صدور مجوز مربوط معرفی میگردند » ؛ از جمله این مراحل ، مراحل راجع به احراز صلاحیت عمومی و حرفهای است ؛ به ویژه آن که نوع حرفه مورد تصدی (وکالت) و اهمیت آن اقتضای چنین برداشتی و عقیده به ضرورت احراز این صلاحیتها را دارد .
بر این اساس ، به نظر می رسد در فرض سوال ، اظهار نظر هیأت تعیین صلاحیت موضوع ماده ۹ آییننامه اجرایی ماده ۱۸۷ قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی مصوب سال ۱۳۹۷ رئیس محترم قوه قضاییه با اصلاحات و الحاقات بعدی در خصوص صلاحیت اخلاقی و رفتاری پذیرفته شدگان پس از انجام آزمون ، تحقیق و گزینش بلامانع باشد .
_ با توجه به نص قانون مبنی بر لزوم برگزاری آزمون از طریق سازمان سنجش آموزش کشور ، پس از لازم الاجرا شدن قانون یادشده ، برگزاری آزمون به طریق دیگر مغایر قانون است .