تفاوت اوراق قرضه با اوراق مشارکت
فاطمه رضائی
۲۴ اردیبهشت , ۱۴۰۱
مجله حقوقی
- اوراق قرضه اسنادی است که طبق آن صادرکننده اوراق به خریدار بدهکار می شود.
- این اسناد دارای سررسید بوده و مبلغ آن در زمان سررسید بوسیله صادرکننده پرداخت می شود.
- این اوراق دارای برگۀ بهره بوده و بهره آن در فواصل زمانی معین بوسیله بانکی که نمایندگی صدور اوراق را دارد، پرداخت می شود.
- انتشار اوراق قرضه یکی از روشهای تأمین مالی هم در کوتاه مدت و هم در بلند مدت محسوب می شود .
- این اوراق را می توان به صورت بی نام یا با نام و بدون وثیقه یا با وثیقه منتشر کرد.
- مهمترین عیب اوراق قرضه، هم برای صادر کننده و هم برای خریدار، خطر ورشکستگی بنگاه، به دلیل ناتوانی در بازپرداخت اصل و بهره قرض است.
- در برخی کشورهای اسلامی ، مخصوصاً ایران که در آن قانون بانکداری بدون ربا اعمال می شود، مشکل دیگری نیز برای اوراق قرضه وجود دارد که کل ماهیت و عملکرد اوراق قرضه را زیر سؤال برده و آن را به طور کلی نفی می کند. بنابراین بایستی ابزارهای جایگزین اوراق قرضه طراحی و مورد استفاده قرار گیرد.
- ابزارهای جایگزین اوراق قرضه علاوه بر داشتن همه مزایای اوراق قرضه که باعث استفاده گسترده از آن می شود، باید بتواند مشکل اساسی و ماهیتی آن را که همان نرخ سود ثابت است، به درستی بر طرف کند، وگرنه نخواهد توانست جایگزین مناسبی برای اوراق قرضه باشد.
- اولین جایگزینی که برای اوراق قرضه در ایران طراحی شده است اوراق مشارکت می باشد.
- اوراق مشارکت همان اوراق قرضه است که بر اساس قانون بانکداری اسلامی منتشر می شود.
- ماهیت حقوقی اوراق مشارکت بر پایۀ عقد مشارکت مدنی قابل تحلیل است.
- در نظام مشارکت که انواعی دارد، صاحب پس انداز به جای دادن قرض و گرفتن بهره، کل یا بخشی از سرمایه مورد نیاز مؤسسه اقتصادی را تأمین می کند و بر اساس توافق با کارفرما، در سود و زیان آن شریک می شود و در پایان هر دوره مالی، پس از کسر هزینه ها، سود به دست آمده بر حسب نسبت هایی که در قرارداد توافق شده، بین صاحب سرمایه و عامل اقتصادی (کارفرما) تقسیم می شود.